Wat zijn de gevolgen van Wet DBA voor IT-detacheringsbureaus?
De Wet DBA heeft grote gevolgen voor IT-detacheringsbureaus die werken met freelancers en zzp’ers. Deze wet vervangt sinds 2016 de VAR-verklaring en vereist dat bureaus modelovereenkomsten gebruiken om schijnzelfstandigheid te voorkomen. IT-detacheringsbureaus moeten hun contracten herzien, administratieve processen aanpassen en fiscale risico’s anders beoordelen om boetes te vermijden. De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) verving in 2016 de VAR-verklaring om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Voor IT-detacheringsbureaus betekent dit dat ze niet meer kunnen vertrouwen op een VAR-verklaring van freelancers. De wet heeft specifiek grote impact op de IT-sector omdat hier traditioneel veel met zzp’ers en freelance professionals wordt gewerkt. Het
De Wet DBA heeft grote gevolgen voor IT-detacheringsbureaus die werken met freelancers en zzp’ers. Deze wet vervangt sinds 2016 de VAR-verklaring en vereist dat bureaus modelovereenkomsten gebruiken om schijnzelfstandigheid te voorkomen. IT-detacheringsbureaus moeten hun contracten herzien, administratieve processen aanpassen en fiscale risico’s anders beoordelen om boetes te vermijden.
Wat is de Wet DBA en waarom raakt het IT-detacheringsbureaus?
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) verving in 2016 de VAR-verklaring om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Voor IT-detacheringsbureaus betekent dit dat ze niet meer kunnen vertrouwen op een VAR-verklaring van freelancers. De wet heeft specifiek grote impact op de IT-sector omdat hier traditioneel veel met zzp’ers en freelance professionals wordt gewerkt.
Het hoofddoel van de Wet DBA is het beschermen van werkenden tegen schijnzelfstandigheid. De Belastingdienst wil voorkomen dat mensen die eigenlijk in loondienst werken, als zelfstandige worden ingehuurd om sociale premies en belastingen te ontwijken. Voor IT-detacheringsbureaus betekent dit dat ze veel nauwkeuriger moeten kijken naar de werkrelaties met hun professionals.
In de IT-detacheringssector werken veel specialisten als freelancer voor verschillende opdrachtgevers. Deze flexibele werkwijze past goed bij de projectmatige aard van IT-werk. De wet maakt het echter noodzakelijk om per opdracht te beoordelen of er sprake is van echte zelfstandigheid of een verkapte arbeidsrelatie.
Welke directe gevolgen heeft de Wet DBA voor jouw detacheringsbureau?
Het wegvallen van de VAR-verklaring betekent dat detacheringsbureaus zelf verantwoordelijk zijn voor het beoordelen van arbeidsrelaties. Je moet nu modelovereenkomsten gebruiken die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd. Dit brengt extra administratieve lasten met zich mee en vereist een andere manier van contracteren met zowel opdrachtgevers als IT-professionals.
De contractvorming wordt complexer omdat je moet aantonen dat er geen gezagsverhouding bestaat tussen opdrachtgever en freelancer. Dit betekent dat je in contracten duidelijk moet vastleggen wie verantwoordelijk is voor wat, hoe de werkzaamheden worden uitgevoerd en wie het ondernemersrisico draagt. Voor veel bureaus betekent dit een complete herziening van hun standaardcontracten.
De risicoverdeling verschuift ook. Waar vroeger de freelancer met een VAR-verklaring het risico droeg, ligt dit nu bij het detacheringsbureau en de opdrachtgever. Als de Belastingdienst oordeelt dat er toch sprake is van een dienstverband, kunnen beide partijen naheffingen krijgen over loonbelasting en sociale premies. Dit kan oplopen tot forse bedragen, vooral bij langlopende opdrachten.
Veel IT-detacheringsbureaus hebben hun werkprocessen moeten aanpassen. Ze moeten nu per opdracht beoordelen welke constructie het beste past: detachering via een arbeidsovereenkomst, contracting met een zzp’er, of een andere vorm. Dit vraagt om meer juridische kennis binnen de organisatie en vaak ook om externe advisering.
Hoe voorkom je fiscale risico’s bij het inhuren van IT-professionals?
Het gebruik van goedgekeurde modelovereenkomsten is de belangrijkste stap om fiscale risico’s te beperken. De Belastingdienst heeft verschillende modellen gepubliceerd die je kunt gebruiken voor IT-opdrachten. Kies een model dat past bij de specifieke situatie en pas het aan waar nodig, zonder de kernbepalingen te wijzigen.
De arbeidsrelatietoets correct invullen helpt je om vooraf duidelijkheid te krijgen over de aard van de werkrelatie. Deze online tool van de Belastingdienst stelt vragen over gezag, persoonlijke arbeid en loon. Op basis van de antwoorden krijg je een indicatie of er sprake is van een dienstverband of zelfstandigheid. Bewaar de uitslag goed in je administratie.
Documenteer alle werkafspraken zorgvuldig. Leg vast wie welke verantwoordelijkheden heeft, hoe de aansturing verloopt en wie beslissingen neemt over de uitvoering. Zorg dat de freelancer aantoonbaar ondernemersrisico loopt, bijvoorbeeld door afspraken over aansprakelijkheid en het dragen van kosten bij ziekte of leegloop.
Vermijd situaties die wijzen op een gezagsverhouding. De IT-professional moet vrijheid hebben in het bepalen van werktijden en werklocatie. Hij moet kunnen weigeren om opdrachten uit te voeren en idealiter ook voor andere opdrachtgevers werken. Let op dat de opdrachtgever niet direct instructies geeft aan de freelancer, maar via jou als detacheringsbureau communiceert.
Wat zijn de verschillen tussen detachering en contracting onder de Wet DBA?
Bij detachering treedt de IT-professional in dienst bij het detacheringsbureau en wordt uitgeleend aan de opdrachtgever. Het bureau draagt het werkgeversrisico en betaalt loon door bij ziekte. Bij contracting werkt de professional als zelfstandige en draagt zelf het ondernemersrisico. De Wet DBA beïnvloedt beide constructies, maar op verschillende manieren.
De gezagsverhouding verschilt fundamenteel tussen beide modellen. Bij detachering mag de opdrachtgever binnen bepaalde grenzen leiding geven aan de gedetacheerde medewerker. Het detacheringsbureau blijft formeel werkgever en is verantwoordelijk voor de arbeidsvoorwaarden. Bij contracting mag er geen sprake zijn van een gezagsverhouding. De zzp’er moet volledig zelfstandig kunnen opereren.
Fiscaal gezien is detachering vaak veiliger omdat er een duidelijke arbeidsrelatie bestaat tussen bureau en professional. Je betaalt gewoon loonbelasting en sociale premies. Bij contracting loop je het risico dat de Belastingdienst de relatie alsnog als dienstverband beoordeelt, met naheffingen als gevolg.
Voor kortlopende, specialistische opdrachten past contracting vaak beter. De professional kan dan zijn expertise bij meerdere opdrachtgevers inzetten. Voor langdurige opdrachten waarbij de professional deel uitmaakt van een team, is detachering meestal geschikter. Dit voorkomt discussies over schijnzelfstandigheid en biedt meer zekerheid voor alle partijen.
Welke modelovereenkomsten werken het beste voor IT-detachering?
Voor IT-functies zijn verschillende modelovereenkomsten beschikbaar. De algemene modelovereenkomst “geen werkgeversgezag” werkt goed voor veel IT-opdrachten. Deze biedt flexibiliteit en is breed toepasbaar. Branchespecifieke modellen voor de ICT-sector bevatten vaak bepalingen die beter aansluiten bij de praktijk van IT-projecten.
Algemene modellen hebben als voordeel dat ze door de Belastingdienst zijn goedgekeurd en breed geaccepteerd worden. Het nadeel is dat ze soms te algemeen zijn voor specifieke IT-situaties. Je moet dan aanvullende afspraken maken over zaken als intellectueel eigendom, geheimhouding en specifieke projectverantwoordelijkheden.
Branchespecifieke modellen voor IT-detachering bevatten vaak bepalingen over agile werken, DevOps-methodieken en projectmatig werken. Deze sluiten beter aan bij de werkwijze in de IT-sector. Het nadeel kan zijn dat ze minder flexibiliteit bieden voor opdrachten die afwijken van de standaard.
Bij het kiezen van een modelovereenkomst is het belangrijk om te kijken naar de specifieke opdracht. Voor een architect die zelfstandig een IT-strategie ontwikkelt, past een ander model dan voor een developer die in een scrum-team werkt. Pas het gekozen model aan waar nodig, maar blijf binnen de grenzen die de Belastingdienst stelt. Wijzig nooit de kernbepalingen over gezag en zelfstandigheid.
Hoe ga je om met bestaande contracten en de handhavingstermijn?
Voor lopende contracten onder de oude VAR-regeling is een stapsgewijze omzetting naar de nieuwe situatie verstandig. Inventariseer alle contracten, beoordeel per geval welke aanpassingen nodig zijn en communiceer tijdig met opdrachtgevers en professionals.
De Belastingdienst hanteert een coulanceperiode voor de overgang, maar wacht niet tot het laatste moment. Stel een duidelijke tijdlijn op en begin met de meest risicovolle situaties, zoals langlopende opdrachten waarbij professionals sterk geïntegreerd zijn.
Communicatie is cruciaal: leg aan opdrachtgevers uit waarom aanpassingen nodig zijn en begeleid professionals in hun keuzes tussen dienstverband of versterkte zelfstandigheid.
De Wet DBA heeft de IT-detacheringssector opgeschud, maar biedt ook kansen voor goed georganiseerde bureaus. Door zorgvuldige contractvorming en heldere communicatie kun je fiscale risico’s minimaliseren. Voor professionele ondersteuning bij werving selectie of executive search helpen we je graag de juiste balans te vinden tussen flexibiliteit en zekerheid.