Skip to main content

De Wet DBA regelt hoe internationale IT-professionals als zelfstandige kunnen werken in Nederland. Voor buitenlandse IT-experts betekent dit dat ze aan specifieke voorwaarden moeten voldoen om niet als werknemer gezien te worden. Je moet kunnen aantonen dat je echt ondernemer bent, meerdere opdrachtgevers hebt en zelf bepaalt hoe je je werk uitvoert. De belangrijkste uitdaging voor internationale professionals is het navigeren door de combinatie van Nederlandse belastingregels en arbeidsrecht.

Wat is de Wet DBA en waarom is het belangrijk voor internationale IT-professionals?

De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) vervangt sinds 2016 de VAR-verklaring en bepaalt wanneer iemand als zelfstandige of werknemer wordt beschouwd. Voor internationale IT-professionals die in Nederland werken is deze wet extra belangrijk omdat ze vaak projectmatig werken en flexibiliteit zoeken. De wet beschermt zowel opdrachtgevers als opdrachtnemer tegen schijnzelfstandigheid.

Als internationale IT-professional draag je zelf de verantwoordelijkheid om aan te tonen dat je geen werknemer bent. Dit doe je door een modelovereenkomst te gebruiken of door duidelijk te maken dat je aan de criteria voor ondernemerschap voldoet. Je opdrachtgever moet ook kunnen aantonen dat er geen gezagsverhouding bestaat.

De wet heeft directe gevolgen voor je belastingaangifte, sociale zekerheid en arbeidsrechtelijke positie. Internationale professionals moeten extra opletten omdat ze vaak gewend zijn aan andere regelgeving in hun thuisland. Nederlandse opdrachtgevers zijn voorzichtiger geworden met het inhuren van buitenlandse ZZP’ers vanwege de mogelijke naheffingen bij verkeerde toepassing van de wet.

Welke regels gelden er specifiek voor buitenlandse IT-professionals onder de Wet DBA?

Voor EU-burgers gelden dezelfde regels als voor Nederlandse professionals, maar je moet wel je recht op vrij verkeer van diensten kunnen aantonen. Niet-EU professionals hebben daarnaast een werkvergunning nodig als zelfstandige, wat extra complexiteit toevoegt. De Wet arbeid vreemdelingen speelt hier een belangrijke rol naast de Wet DBA.

Je moet als buitenlandse IT-professional de volgende documenten kunnen overleggen:

  • Geldig paspoort of identiteitsbewijs
  • Uittreksel uit het handelsregister van je thuisland
  • A1-verklaring voor sociale zekerheid (bij werken vanuit EU-land)
  • Eventuele werkvergunning voor zelfstandigen
  • BTW-nummer (Nederlands of buitenlands)

De combinatie van de Wet DBA met internationale regelgeving maakt het complex. Je moet rekening houden met dubbelbelastingverdragen, sociale zekerheidsverdragen en specifieke branche-afspraken. Nederlandse opdrachtgevers vragen vaak om extra bewijsstukken dat je in je thuisland als ondernemer geregistreerd staat.

Hoe vraag je een modelovereenkomst aan als internationale IT-professional?

Het aanvragen van een modelovereenkomst bij de Belastingdienst verloopt in principe hetzelfde voor internationale als Nederlandse professionals. Je dient je aanvraag digitaal in via de website van de Belastingdienst, waarbij je alle relevante informatie over je werkzaamheden verstrekt. De doorlooptijd is meestal 6 tot 8 weken.

Voor je aanvraag heb je deze documenten nodig:

  • Conceptovereenkomst tussen jou en je opdrachtgever
  • Beschrijving van je werkzaamheden en expertise
  • Bewijs van ondernemerschap in je thuisland
  • Nederlandse vertaling van buitenlandse documenten

Een praktische tip is om eerst een algemene modelovereenkomst te gebruiken die al door de Belastingdienst is goedgekeurd. Deze vind je op hun website onder verschillende categorieën zoals “IT-dienstverlening” of “Consultancy”. Als deze niet volledig past bij je situatie, kun je alsnog een eigen overeenkomst laten beoordelen.

Let op: de Belastingdienst communiceert alleen in het Nederlands. Als internationale professional moet je zorgen voor beëdigde vertalingen van je documenten en eventueel hulp inschakelen voor de Nederlandse correspondentie.

Wat zijn de grootste valkuilen voor internationale IT-contractors met de Wet DBA?

Taalbarrières vormen vaak het eerste struikelblok voor internationale IT-contractors. Modelovereenkomsten en officiële documenten zijn in juridisch Nederlands opgesteld, wat zelfs voor native speakers complex kan zijn. Verkeerde interpretaties leiden snel tot problemen met de Belastingdienst of discussies met opdrachtgevers.

Een veelgemaakte fout is het onderschatten van de Nederlandse criteria voor zelfstandigheid. In veel landen is het normaal om langdurig voor één klant te werken als contractor. In Nederland kan dit juist als indicator voor schijnzelfstandigheid gezien worden. Je moet kunnen aantonen dat je:

  • Meerdere opdrachtgevers hebt (of actief zoekt)
  • Ondernemersrisico draagt
  • Geen vaste werkplek of werktijden hebt
  • Eigen gereedschappen en software gebruikt

Administratieve fouten komen ook veel voor. Internationale professionals vergeten vaak Nederlandse factuurvereisten zoals het vermelden van BTW-nummers of de juiste omschrijving van diensten. Ook het bijhouden van een sluitende urenregistratie wordt onderschat, terwijl dit belangrijk bewijs is bij controles.

Het grootste risico ligt in culturele verschillen rond hiërarchie en samenwerking. In Nederland verwachten opdrachtgevers dat je als zelfstandige echt onafhankelijk opereert. Het accepteren van directe instructies of het volledig integreren in een team kan je zelfstandige status ondermijnen.

Welke alternatieven hebben internationale IT-professionals naast een modelovereenkomst?

Payrolling is een populair alternatief waarbij je via een payrollbedrijf in loondienst werkt maar zelf je opdrachten regelt. Dit geeft zekerheid over de arbeidsrelatie zonder dat je de administratieve lasten van ondernemerschap hebt. Voor internationale professionals is dit vaak de snelste manier om legaal in Nederland te werken.

Detachering vanuit het buitenland biedt voordelen als je al een werkgever in je thuisland hebt. Je blijft dan in dienst bij je buitenlandse werkgever die je uitzendt naar Nederland. Dit vereist wel goede afspraken over sociale zekerheid (A1-verklaring) en belastingen tussen de landen.

Het oprichten van een Nederlandse BV geeft maximale duidelijkheid over je ondernemersstatus. Als directeur-grootaandeelhouder val je niet onder de Wet DBA. De oprichtingskosten en administratieve verplichtingen zijn wel hoger dan bij werken als ZZP’er. Voor langetermijnprojecten kan dit echter een goede investering zijn.

Tijdelijke arbeidscontracten via bemiddelingsbureaus bieden een andere route. Gespecialiseerde IT-detacheerders hebben ervaring met internationale professionals en regelen vaak de complete administratie. Dit geeft minder vrijheid maar meer zekerheid, vooral bij een eerste project in Nederland.

Hoe controleer je of je arbeidsrelatie voldoet aan de Wet DBA criteria?

Check eerst de gezagsverhouding: bepaal je zelf wanneer en hoe je werkt? Vaste werktijden, verplichte kantoorpresentie of directe instructies duiden op een gezagsverhouding – het belangrijkste criterium voor de Belastingdienst.

Gebruik deze checklist:

  • Heb je meerdere opdrachtgevers of ben je actief op zoek?
  • Bepaal je zelf je werkmethoden en planning?
  • Draag je ondernemersrisico (eigen verzekeringen, geen doorbetaling bij ziekte)?
  • Gebruik je eigen gereedschappen, software en werkplek?
  • Lever je resultaat, niet tijd?
  • Mag je werk uitbesteden?

Let op culturele verschillen: wat elders normaal ondernemerschap is, kan Nederland anders beoordelen. Nederlandse opdrachtgevers verwachten meer afstand en minder teamintegratie.

Bij twijfel vraag je een beoordeling aan bij de Belastingdienst of zoek juridisch advies. Maak vanaf het begin duidelijke afspraken en houd je administratie bij. Executive search specialisten helpen bij matching tussen internationale talenten en Nederlandse opdrachtgevers, terwijl werving selectie experts internationale professionals begeleiden bij het vinden van de juiste werkvorm.

Gerelateerde artikelen